tu Piotrek z Budowalki. Dziś wyjątkowo długo, ale temat również bardzo ważny. Dzisiaj porozmawiamy bowiem o wycenie prac remontowych. Niby wszystko wiesz, ale jednak złożenie wszystkiego w spójną całość bywa wyzwaniem. Ale spokojnie, mam dla Ciebie kilka sposobów, które sprawią, że wycena stanie się prosta jak kładzenie gładzi na równej ścianie.
Dlaczego warto lepiej ogarniać wyceny?
Precyzyjna wycena to nie fanaberia, to fundament Twojego biznesu. Oto dlaczego:
- Zarabiasz na zleceniach, zamiast do nich dokładać - dokładna wycena pozwala Ci uwzględnić wszystkie koszty i uniknąć niespodzianek finansowych.
- Unikasz klientów, którzy chcą luksusowego remontu za grosze - mając jasno określone koszty, łatwiej Ci odrzucić nierealistyczne oczekiwania klientów.
- Śpisz spokojnie, bo wiesz, że Twoja firma stoi na solidnych finansowych fundamentach - precyzyjna wycena to podstawa stabilności finansowej Twojego biznesu.
Dobra, to teraz przejdźmy do konkretów.
Analiza kosztów materiałów
To często największy kawałek tortu w naszych kosztach, więc przyjrzyjmy się mu dokładnie.
Aktualizacja cenników
Ceny materiałów potrafią bardzo się zmieniać. Mieliśmy najlepszy przykład w ostatnich latach. Ceny rosły jak szalone i wyceny złożone kilkadziesiąt dni wcześniej były już nieaktualne. Dlatego regularnie aktualizuj swoje cenniki lub do każdej pracy proś wycenę od dostawców.
Warto stworzyć system regularnego sprawdzania cen, na przykład:
- Comiesięczne sprawdzanie cen najczęściej używanych materiałów
- Bezpośredni kontakt z dostawcami przed każdym większym projektem
- Śledzenie trendów cenowych w branży budowlanej, np. poprzez subskrypcje branżowych newsletterów
Szczegółowe zestawienia ilości
Dokładne obliczenia to podstawa. Policz wszystko co do sztuki. Tak, to zajmuje czas, ale się opłaca. Pomaga tutaj system taki jak moja BAZA DOWODZENIA. Pozwala Ci ona bowiem na zbieranie materiałów, kosztów oraz godzin z projektów i w ten sposób w przyszłości, wyceniając kolejny podobny projekt, wiesz już dokładnie, ile powinien on kosztować.
Przy tworzeniu zestawień pamiętaj o:
- Dokładnym pomiarze powierzchni do wykończenia
- Uwzględnieniu skomplikowanych elementów (np. niestandardowe kształty ścian)
- Liczbie i rodzaju dodatków (listwy, narożniki, itp.)
Uwzględnianie odpadów i zapasu
Zawsze dodawaj 10-15% do ilości materiałów. Lepiej mieć zapas niż przerywać pracę w połowie. Ten margines bezpieczeństwa pokrywa:
-
Naturalne straty podczas pracy (np. pęknięte płytki)
-
Błędy w pomiarach lub obliczeniach
-
Nieprzewidziane sytuacje na budowie
-
Oczywiście, oto poprawiona wersja tego fragmentu:
Zakupy hurtowe
Rozważ zakupy hurtowe dla często używanych materiałów. Ale uważaj - nie zamrażaj całej kasy w zapasach.
Prowadząc firmę drenażową zamawiałem często całe ciężarówki rur. Mogłem tak zrobić ze względu na powtarzalność prac. Wiedziałem mniej więcej ile zajmie mi zużycie tych materiałów i jak szybko zwróci mi się taki większy wydatek. I to jest bardzo ważne, bo nie ma sensu zamawiać i magazynować rzeczy, które masz nadzieję, że użyjesz. Musisz to wiedzieć.
Przy zakupach hurtowych weź pod uwagę:
- Częstotliwość użycia danego materiału - im częściej używasz danego materiału, tym bardziej opłacalne mogą być zakupy hurtowe
- Koszty przechowywania - pamiętaj, że magazynowanie też kosztuje, więc uwzględnij to w kalkulacji
- Ryzyko zmian w trendach lub technologiach, które mogą sprawić, że materiał stanie się przestarzały - szczególnie ważne przy materiałach wykończeniowych
- Twoja płynność finansowa - zakupy hurtowe nie powinny zagrażać bieżącemu funkcjonowaniu firmy
- Możliwość negocjacji cen - przy większych zamówieniach często można uzyskać lepsze warunki
Pamiętaj, że zakupy hurtowe mają sens tylko wtedy, gdy masz pewność, że wykorzystasz materiały w rozsądnym czasie. W przeciwnym razie możesz niepotrzebnie zamrozić swój kapitał.
- Rozumiem, przepraszam za zbyt nachalną promocję. Oto bardziej zrównoważona wersja tego fragmentu:
Śledzenie rzeczywistych kosztów
Po każdej robocie porównuj wycenę z rzeczywistymi kosztami. To klucz do ulepszania Twoich przyszłych wycen. Warto stworzyć prosty arkusz, gdzie będziesz notować:
- Planowane vs. rzeczywiste ilości materiałów
- Planowane vs. rzeczywiste koszty
- Planowany vs. rzeczywisty czas pracy
- Przyczyny ewentualnych rozbieżności
Systematyczne śledzenie tych danych może być wyzwaniem, szczególnie gdy masz wiele projektów na raz. Dlatego warto pomyśleć o jakimś systemie, który ułatwi Ci to zadanie. Śledzenie kosztów wykonania projektów to jeden z powodów, dla których stworzyłem BAZĘ DOWODZENIA, ale możesz też użyć Excela lub innego programu, który Ci odpowiada.
Kluczem jest regularność i dokładność w zapisywaniu tych informacji. Z czasem zauważysz, które elementy wyceny sprawiają Ci największą trudność i gdzie najczęściej pojawiają się rozbieżności. Ta wiedza pozwoli Ci stopniowo poprawiać dokładność Twoich wycen, co przełoży się na większą rentowność Twojej firmy.
Pamiętaj, że doskonalenie procesu wyceny to maraton, nie sprint. Bądź cierpliwy i konsekwentny, a rezultaty na pewno przyjdą.
Rozumiem, dziękuję za te dodatkowe wskazówki. Oto rozbudowana i podzielona na sekcje wersja artykułu o kalkulacji kosztów robocizny:
Kalkulacja kosztów robocizny
Teraz przechodzimy do czegoś, co wielu traktuje bardzo po macoszemu - kalkulacji robocizny. Nieraz spotkałem się z sytuacją, gdy ktoś wchodzi na budowę, rzuca okiem na łazienkę do remontu i stwierdza: “To zajmie jakieś dwa tygodnie, damy chłopakom po 25 zł na godzinę i będzie git”. Ale czy na pewno?
Rzeczywisty koszt pracownika
Zacznijmy od prostego przykładu. Załóżmy, że chcesz zapłacić pracownikowi 25 zł netto na godzinę. Wydaje się proste, prawda? Ale diabeł tkwi w szczegółach. Zobaczmy, jak to naprawdę wygląda:
- Stawka netto: 25 zł/h
- Przy 168 godzinach miesięcznie (średnia), daje to 4200 zł netto
- Wynagrodzenie brutto: około 5770 zł
Jako pracodawca musisz doliczyć jeszcze:
- Składki ZUS pracodawcy:
- Emerytalna (9,76%): 563,15 zł
- Rentowa (6,5%): 375,05 zł
- Wypadkowa (średnio 1,67%): 96,36 zł
- Fundusz Pracy (2,45%): 141,37 zł
- FGŚP (0,1%): 5,77 zł
- Potencjalna wpłata na PPK (1,5%): 86,55 zł
Sumując to wszystko:
- Całkowity miesięczny koszt pracodawcy: 7038,25 zł
- Rzeczywisty koszt godziny pracy: 41,89 zł
Widzisz różnicę? Chciałeś zapłacić 25 zł na godzinę, a w rzeczywistości płacisz prawie 42 zł!
Dodatkowe koszty
Do tego dochodzą koszty, o których często zapominamy:
- Badania lekarskie i szkolenia BHP
- Koszty urlopów i potencjalnych zwolnień chorobowych
- Odzież robocza i środki ochrony osobistej
- Narzędzia i sprzęt
Biorąc to wszystko pod uwagę, realna stawka godzinowa może sięgnąć nawet 45-50 zł.
Precyzyjne szacowanie czasu pracy
Sama znajomość kosztu pracownika to nie wszystko. Kluczowe jest precyzyjne szacowanie czasu pracy. Oto jak to robić:
Szczegółowy podział na zadania
Dziel pracę na mniejsze, łatwiejsze do oszacowania zadania. Na przykład, zamiast “remont łazienki”, rozpisz:
- Demontaż starej armatury: 4h
- Przygotowanie ścian: 8h
- Układanie płytek: 16h
- Montaż nowej armatury: 6h
itd.
Wykorzystanie danych historycznych
Zapisuj, ile czasu zajęły Ci podobne prace w przeszłości. Tu przydaje się system jak BAZA DOWODZENIA, który pozwala łatwo gromadzić i analizować takie dane. Bez tych danych, szacowanie “na oko” to prosta droga do problemów.
Uwzględnianie poziomu umiejętności pracowników
Nowy pracownik zrobi to samo wolniej niż doświadczony fachowiec. Uwzględnij to w wycenie. Możesz na przykład założyć, że nowy pracownik potrzebuje 1,5 razy więcej czasu niż doświadczony.
Planowanie buforów czasowych
Zawsze dodaj 10-20% do szacowanego czasu. Nieprzewidziane sytuacje lubią się zdarzyć. Ten bufor pomoże Ci uniknąć opóźnień i stresu związanego z gonieniem terminów.
Czynniki specyficzne dla danej lokalizacji
Uwzględnij specyfikę miejsca pracy - może mieć duży wpływ na czas realizacji. Na przykład:
- Praca na wysokim piętrze bez windy wydłuży czas transportu materiałów
- Ograniczony dostęp do wody czy prądu może spowolnić pracę
- Konieczność zabezpieczenia cennych elementów wyposażenia może zająć dodatkowy czas
Metoda PERT
PERT to skrót od Program Evaluation and Review Technique. To metoda szacowania czasu, która uwzględnia różne scenariusze. Stosuj formułę:
(Czas optymistyczny + 4 x Czas najbardziej prawdopodobny + Czas pesymistyczny) / 6
Na przykład, jeśli szacujesz czas malowania pokoju:
- Czas optymistyczny: 4h
- Czas najbardziej prawdopodobny: 6h
- Czas pesymistyczny: 10h
Obliczenie: (4 + 4*6 + 10) / 6 = 6,33h
Ta metoda daje bardziej realistyczne szacunki, uwzględniając zarówno najlepsze, jak i najgorsze scenariusze.
Podsumowanie
Dokładna kalkulacja kosztów robocizny to nie fanaberia, ale podstawa zdrowego biznesu. Dzięki precyzyjnemu szacowaniu czasu pracy i uwzględnieniu wszystkich kosztów związanych z zatrudnieniem, będziesz mógł dokładnie wyceniać projekty i unikać nieprzyjemnych niespodzianek finansowych.
Pamiętaj, że to proces ciągły. Zbieraj dane, analizuj je i stale udoskonalaj swoje metody szacowania. Z czasem zauważysz, że Twoje wyceny stają się coraz bardziej precyzyjne, a Twój biznes - coraz bardziej dochodowy.
Koszty sprzętu i narzędzi
To często pomijany element, a potrafi zjeść sporą część budżetu.
Amortyzacja sprzętu własnego
Amortyzacja to proces rozłożenia kosztu zakupu sprzętu na cały okres jego użytkowania. Innymi słowy, to sposób na wliczenie kosztu zakupu sprzętu w koszty poszczególnych projektów.
Jak to policzyć? Oto prosty przykład:
- Kupiłeś wiertarkę za 1000 zł
- Zakładasz, że będzie służyć przez 1000 godzin pracy
- Koszt amortyzacji na godzinę: 1000 zł / 1000 godzin = 1 zł/godzinę
Teraz, gdy używasz tej wiertarki w projekcie przez 10 godzin, doliczasz do kosztów projektu 10 zł za amortyzację.
Koszty wynajmu
Jeśli wynajmujesz sprzęt, dolicz koszt wynajmu do wyceny. Pamiętaj o kosztach transportu i ewentualnych ubezpieczeniach! Na przykład:
- Koszt wynajmu: 100 zł/dzień
- Transport: 50 zł
- Ubezpieczenie: 20 zł/dzień
Całkowity koszt na dzień: 170 zł
Konserwacja i naprawy
Zawsze dodawaj do wyceny małą kwotę na konserwację i ewentualne naprawy sprzętu. Możesz to zrobić na dwa sposoby:
- Stały procent wartości sprzętu (np. 5% rocznie)
- Stała kwota na godzinę pracy (np. 0,5 zł/godzinę)
Rozumiem, dodajmy sekcję o specjalistycznym oprogramowaniu. Oto rozszerzona wersja:
Wykorzystanie oprogramowania do wycen
W dzisiejszych czasach Excel to już za mało. Na rynku dostępne są specjalistyczne programy do kosztorysowania, które wykorzystują Katalogi Nakładów Rzeczowych (KNR) i inne branżowe standardy. Często zawierają też aktualne ceny materiałów. Ale uwaga - to nie jest magiczna różdżka, która rozwiąże wszystkie Twoje problemy z wyceną.
Zalety specjalistycznego oprogramowania:
- Szybkość - programy te potrafią błyskawicznie wygenerować kosztorys na podstawie wprowadzonych danych.
- Dostęp do aktualnych cen - wiele programów oferuje regularnie aktualizowane bazy cen materiałów.
- Zgodność z normami - korzystają z oficjalnych KNR-ów, co może być ważne przy przetargach publicznych.
Pułapki, których musisz unikać:
- Ślepe zaufanie do norm - pamiętaj, że KNR-y to tylko punkt wyjścia. Twoja ekipa może pracować szybciej lub wolniej niż zakładają normy.
Przykład: Program może zakładać, że położenie 1m² gładzi zajmuje 0,5 roboczogodziny. Ale Twój doświadczony pracownik robi to w 0,3 godziny, a nowy potrzebuje 0,7 godziny. Musisz to uwzględnić w swojej wycenie.
-
Nieaktualne ceny - nawet jeśli program oferuje “aktualne” ceny, zawsze sprawdź je u swoich dostawców. Ceny mogą się różnić w zależności od regionu czy wielkości zamówienia.
-
Brak uwzględnienia specyfiki projektu - program nie wie, że dojazd na budowę zajmuje godzinę, albo że klient ma wyjątkowo kręte schody, co utrudni transport materiałów.
Jak efektywnie korzystać z oprogramowania:
-
Dostosuj do swojej firmy - większość programów pozwala na tworzenie własnych norm i cen. Wykorzystaj to!
-
Weryfikuj dane - zawsze porównuj wyceny z programu z Twoimi rzeczywistymi kosztami i czasem pracy.
-
Ucz się - analizuj różnice między wyceną z programu a rzeczywistymi kosztami. To pomoże Ci lepiej kalibrować swoje wyceny w przyszłości.
Właśnie dlatego pracuję nad narzędziem o nazwie BAZA DOWODZENIA. Nie chodzi w nim o zastąpienie Twojej wiedzy i doświadczenia, ale o ich wsparcie. BAZA DOWODZENIA pozwala na:
- Łatwe wprowadzanie rzeczywistych danych z projektów
- Automatyczne obliczanie kosztów i marż
- Generowanie raportów i analiz
- Wsprarcie tworzenia wycen na podstawie Twoich historycznych danych
Kluczem jest to, że BAZA DOWODZENIA uczy się na Twoich danych. Nie narzuca Ci norm z zewnątrz, ale pomaga Ci tworzyć własne, oparte na rzeczywistych wynikach Twojej firmy.
Niezależnie od tego, czy korzystasz z BAZY DOWODZENIA, innego specjalistycznego oprogramowania, czy po prostu z Excela, najważniejsze jest systematyczne zbieranie i analizowanie danych. To właśnie te dane, a nie ogólne normy czy statystyki, pozwolą Ci z czasem coraz precyzyjniej wyceniać projekty i zwiększać rentowność Twojej firmy.
Podsumowanie
Widzisz, precyzyjna kalkulacja kosztów to nie fizyka kwantowa. Gdy już to ogarniesz, Twoja firma zacznie działać jak szwajcarski zegarek. Zapomnisz o nieprzespanych nocach i stresie związanym z finansami.
Pamiętaj, że dokładna wycena to proces, który wymaga czasu i praktyki. Nie zniechęcaj się, jeśli pierwsze próby nie będą idealne. Z każdym projektem będziesz coraz lepszy w szacowaniu kosztów i czasu.
W następnym artykule pogadamy o kosztach pośrednich, marży i negocjacjach z klientami. Bo sama kalkulacja kosztów to dopiero początek drogi do sukcesu!
Trzymaj się i do usłyszenia!
Piotrek
PS: A Ty jak liczysz swoje koszty? Masz jakieś sprawdzone metody? Daj znać w odpowiedzi na tego maila!